Παρασκευή 26 Σεπτεμβρίου 2008

Κουνελίσιο κρέας..

Κουνελίσιο κρέας…

Παλαιότερα, το χρησιμοποιούσαν κατά κόρον στις δίαιτες αδυνατίσματος, καθώς το κρέας του θεωρούνταν ιδιαίτερα θρεπτικό, άλιπο, νόστιμο και υγιεινό. Πράγματι, το κουνελίσιο κρέας έχει υψηλά ποσοστά πρωτεΐνης και χαμηλά ποσοστά λίπους, γεγονός ιδιαίτερα χρήσιμο για όσους προσέχουν τη σιλουέτα τους και ταυτόχρονα αναζητούν εκλεπτυσμένες γευστικές απολαύσεις. Επίσης, είναι το αγαπημένο κρέας των Μαλτέζων, ενώ η Ιταλία θεωρείται η μεγαλύτερη παραγωγός κουνελίσιου κρέατος παγκοσμίως (18,8%). Σήμερα, το κρέας του χρησιμοποιείται κυρίως στα gourmet τραπέζια των καλών εστιατορίων, καθώς αποτελεί μια άκρως διαιτητική επιλογή, με λεπτή γεύση.

Τα κουνέλια είναι μικρά θηλαστικά και ανήκουν στην οικογένεια των λαγοειδών, που εντοπίζονται σε πολλά σημεία του κόσμου. Η σχέση του ανθρώπου με το κουνέλι καταγράφηκε για πρώτη φορά από τους Φοίνικες περίπου το 1.000 π.Χ., όταν ονόμασαν την Ιβηρική Χερσόνησο ‘i-shephan-im’ (δηλαδή ‘η γη του κουνελιού’), κάτι που στη συνέχεια οι Ρωμαίοι μετέτρεψαν στη λατινική μορφή ‘Hispania’, κοντά στη σύγχρονη λέξη ‘Ισπανία’ (‘Spain’). Οι χώρες που καταναλώνουν σήμερα κουνέλι είναι πολλές, εκ των οποίων αρκετές στην Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή, την Κίνα και τις Η.Π.Α.

Από την άλλη πλευρά, το κουνέλι έχει λευκό, τρυφερό κρέας, με ελάχιστα λιπαρά και χοληστερίνη ενώ συγκαταλέγεται στη λίστα των πιο υγιεινών και θρεπτικών επιλογών, με μικρή θερμιδική απόδοση αλλά με μεγάλη διατροφική αξία και ευεργετική δράση. Είναι πολύ πλούσιο σε πρωτεΐνες, σίδηρο, μέταλλα και ιχνοστοιχεία απαραίτητα στην καθημερινή διατροφή του ανθρώπου. Τα δυνατά του σημεία σε σχέση με όλα τα υπόλοιπα είδη κρέατος είναι: α. λιγότερες θερμίδες, β. μικρότερο ποσοστό λίπους και γ. μεγαλύτερο ποσοστό πρωτεΐνης και σιδήρου.

Τέλος, στις μέρες μας έχουν δημιουργηθεί ‘φυλές’ που έχουν βελτιωθεί για την παραγωγή κρέατος, όπως ο γίγας της Φλάνδρας (βάρος 7kg), ο γίγας της Νορμανδίας και το κριάρι της Γαλλίας. Μάλιστα, σε πτηνοτροφικές μονάδες του εξωτερικού (π.χ. στη Βιρτζίνια, Η.Π.Α.), η διατροφή των κουνελιών περιλαμβάνει και ένα μεγάλο ποσοστό με φρέσκα χόρτα και τροφές πλούσιες σε ω-3 λιπαρά οξέα, με αποτέλεσμα να προκύπτει ένα κρέας πλούσιο σε ω-3 λιπαρά οξέα και όλα τα γνωστά οφέλη που προκύπτουν από αυτά!

ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΚΟΥΝΕΛΙ

Θερμίδες 517 kcal/300gr

ΠΡΩΤΕΪΝΗ 99 gr - 195%
(ΤΡΥΠΤΟΦΑΝΗ) 0,13 gr - 40%
ΛΙΠΟΣ 10 gr - 16%
ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ 0 gr - 0%
ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗ 368 mg - 128%
ΝΑΤΡΙΟ 135 mg - 6%
ΚΑΛΙΟ 1026 mg - 29%
ΨΕΥΔΑΡΓΥΡΟΣ 7,1 mg - 47%
ΝΙΑΣΙΝΗ 19,1 mg - 96%
ΘΕΙΑΜΙΝΗ 0,1 mg - 4%
BITAMINH B6 1 mg - 51%
BITAMINH B12 19,5 mg - 324%
ΣΙΔΗΡΟΣ 14,5mg - 81 %
ΣΕΛΗΝΙΟ 45,00 mcg - 65%
ΦΩΣΦΟΡΟΣ 718mg - 72 %
ΑΣΒΕΣΤΙΟ 53,8 mg - 5%
ΜΑΓΝΗΣΙΟ 92,7mg - 23 %

Τα ποσοστά είναι σύμφωνα με τις US συνιστώμενες ημερήσιες συστάσεις για ενήλικες.ΠΗΓΗ: USDA

Θρεπτικά συστατικά και οφέλη για την υγεία:

Το κρέας κουνελιού έχει πολλές θρεπτικές ιδιότητες, πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας και πολλές βιταμίνες (Νιασίνη, Β6, Β12), σίδηρο (ανεβάζει τον αιματοκρίτη), ψευδάργυρο (αυξάνει την άμυνα του οργανισμού), φώσφορο, σελήνιο (ισχυρότατο αντιοξειδωτικό), που είναι ιδιαίτερα χρήσιμα για ευαίσθητες ηλικιακές ομάδες. Ως αρνητικό σημείο, είναι το ποσοστό χοληστερίνης που περιέχει. Επομένως, συνίσταται ιδιαίτερη προσοχή στη συχνή κατανάλωσή του από άτομα με υπερχοληστεριναιμία.
Επίσης, το κρέας του κουνελιού είναι πλούσιο σε τρυπτοφάνη, ένα αμινοξύ που συμβάλλει στην παραγωγή της σεροτονίνης που με τη σειρά της χαρίζει αισθήματα χαλάρωσης και ευφορίας στον οργανισμό. Ακόμη, περιέχει 50% πρωτεΐνες (αμαγείρευτη), εύπεπτες, και είναι πλούσιο σε βασικά αμινοξέα που βοηθούν στη σωστή ανάπτυξη και λειτουργία του οργανισμού. Περιέχει επίσης ελάχιστα λιπαρά, γεγονός ιδιαίτερα χρήσιμο σε άτομα που ακολουθούν διατροφικό πρόγραμμα απώλειας βάρους με αυξημένα ποσά άλιπης πρωτεΐνης. Τέλος, το κρέας του είναι τρυφερό, μαλακό, εύπεπτο και εξαίρετο συνοδευτικό τροφών, πλούσιων σε φυτικές ίνες.

Προτεινόμενος τρόπος αγοράς:

Καλό θα είναι να προμηθεύεστε το κρέας κουνελιού από επίσημα σημεία πώλησης, όπως τα κρεοπωλεία, τα σούπερ μάρκετ, οι νόμιμες φάρμες, τα ντελικατέσσεν και όχι από πλανόδιους πωλητές, αποφεύγοντας έτσι πιθανές μολύνσεις ή αλλοιώσεις του κρέατος από μη σωστή τήρηση των κανόνων φύλαξης και υγιεινής.

Προτεινόμενος τρόπος μαγειρέματος:

Το άπαχο αυτό λευκό κρέας είναι πράγματι μια μαγειρική απόλαυση. Μπορεί να γίνει ψητό, βραστό, τηγανιτό, στιφάδο, κοκκινιστό, λεμονάτο, γεμιστό, τουρσί, φρικασέ και σερβίρεται ζεστό. Επιβάλλεται να μαρινάρεται για πολλές ώρες και να μαγειρεύεται σιγά - σιγά. Θέλει επομένως σιγανή φωτιά και μεγάλη διάρκεια στο ψήσιμο. Ο χρόνος που απαιτείται για την παρασκευή του είναι ανάλογος με αυτόν των γιορτινών πιάτων καθώς είναι το ιδανικό έδεσμα για μικρές γιορτές. Νόστιμο και τρυφερό το κρέας, δένει υπέροχα με κάθε είδους καρυκεύματα (θυμάρι, δεντρολίβανο), λαχανικά (κρεμμύδια, ντομάτα), φρούτα (δαμάσκηνα, πορτοκάλι), μπαχαρικά (κανέλλα), μπύρα, και σάλτσες (μαύρη σοκολάτα, μουστάρδα), μέσα σε μια πληθώρα συνταγών. Μπορείτε να το συνοδεύσετε με κόκκινο αλλά και με λευκό κρασί.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Α. ΒΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ MMedSc
ΚΛΙΝΙΚΟΣ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΟΣ -ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΟΣ

Παρασκευή 19 Σεπτεμβρίου 2008

Η θρεπτική αξία των μακαρονιών

Η θρεπτική αξία των μακαρονιών

Ιδανικό φαγητό για φοιτητές, εργένηδες και αθλητές. Σύνηθες και απαραίτητο συνοδευτικό των πρωτεϊνούχων γευμάτων, τα μακαρόνια φαίνεται να διατηρούν διαχρονικά σταθερή την υψηλή θέση τους στις διατροφικές προτιμήσεις των Ελλήνων, και όχι μόνο. Είναι ένα αγνό και φυσικό προϊόν, ενώ θεωρείται βασικό κομμάτι της Μεσογειακής Διατροφής. Μέσα από ποικίλους μαγειρικούς συνδυασμούς αναδεικνύεται η θρεπτικότητα, η γευστικότητα και η νοστιμιά τους, κάνοντας τους λάτρεις της υγιεινής διατροφής να αδυνατούν να αποχωριστούν την αγαπημένη τους λιχουδιά. Μάλιστα στις μέρες μας, οι βιομηχανίες ζυμαρικών, ανταποκρινόμενες στην έκκληση των καταναλωτών για ακόμη πιο υγιεινά ζυμαρικά, δημιούργησαν ζυμαρικά ολικής άλεσης, τα οποία είναι ιδιαίτερα πλούσια σε φυτικές ίνες και φτωχά σε θερμίδες, ενώ παράλληλα βοηθούν σημαντικά το μεταβολισμό αλλά και την ομαλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος.

Πρόκειται για μια ιδιαίτερα εύπεπτη και γρήγορη ως προς την παρασκευή της, τροφή, η οποία εντάσσεται στη λίστα των πιο διαδεδομένων και αγαπημένων φαγητών παγκοσμίως. Γι’ αυτό και η διεκδίκηση του τίτλου της γενέτειράς των ζυμαρικών αποτελεί μια μακροχρόνια υπόθεση, καθώς 4 περιοχές διασταυρώνουν τα ξίφη τους για την καταγωγή τους: η Ελλάδα, η Ιταλία, η Κίνα και ο Αραβικός κόσμος διαθέτουν τις αντίστοιχες ενδείξεις η καθεμία, για την κατοχύρωση της πατρότητας των ζυμαρικών. Όπου και να βρίσκεται η αλήθεια, τα μακαρόνια αποτελούν το εθνικό φαγητό της Ιταλίας, η οποία στην πραγματικότητα τα εξέλιξε και σε εμπορική βάση, κάνοντας τα να γνωρίσουν μεγάλη άνθηση το 18ο αιώνα. Τα πρώτα μικρά εργαστήρια παραγωγής ζυμαρικών εμφανίστηκαν στη Νάπολι, και ονομάζονταν ‘La Pasteria’. Σήμερα, η Ιταλία προηγείται και στην ετήσια κατά κεφαλήν κατανάλωση ζυμαρικών με 28 κιλά, ενώ η αντίστοιχη στη χώρα μας κυμαίνεται στα 9 κιλά.

Τέλος, όσον αφορά τη λέξη «μακορόνι» προέρχεται από την ελληνική λέξη «μακάρια». Τα μακάρια ήταν παρασκευάσματα από σιτάρι, που συμβόλιζαν την αναγέννηση και τα πρόσφεραν για την ανάσταση των νεκρών.

Πως γίνονται τα μακαρόνια:

Τα μακαρόνια παρασκευάζονται από σιμιγδάλι (σκληρό σιτάρι), και νερό, χωρίς την προσθήκη συντηρητικών ή χρωστικών ουσιών, με το καλό ζύμωμα να αποτελεί βασικό μυστικό για την παραγωγή τους. Συναμα, υπάρχουν μακαρόνια, στα οποία προστίθεται αλεύρι, αλάτι, αυγά, ντομάτα, σπανάκι, γάλα κλπ, αν και τα πιο συνηθισμένα μακαρόνια είναι αυτά από σιμιγδάλι, που είναι πλούσια σε γλουτένη (πρωτεΐνη). Ο χρωματισμός τους επιτυγχάνεται μόνο με τη προσθήκη λαχανικών (καρότο, σπανάκι), αυγών ή άλλων παρόμοιων υλικών. Το γεγονός ότι τα μακαρόνια θεωρούνται σύνθετοι υδατάνθρακες, εκ των οποίων ορισμένοι σύμφωνα με μερικούς διαβητολόγους δεν έχουν και τόσο αργή απορρόφηση (μεταξύ αυτών και τα μακαρόνια), οδήγησε πολλούς παρασκευαστές στην προθήκη επιπλέον ξηρής γλουτένης για να μειώσουν τα επίπεδα του αμύλου, αλλά και φυτικών ινών σταριού, καθώς βοηθούν στην δυσκοιλιότητα. Σε συνδυασμό με την προσθήκη σημαντικών ποσοτήτων μαγιάς, ο συγκεκριμένος τύπος μακαρονιών έχει αργή απορρόφηση από τον οργανισμό. Επομένως όλα τα μακαρόνια δεν είναι ίδια και πιθανόν να έχουν τεράστια διαφορά μεταξύ τους. Οι περισσότεροι διαιτολόγοι-διατροφολόγοι τα συνιστούν ανεπιφύλακτα σε αθλητές ορισμένων αγωνισμάτων όπως είναι η κολύμβηση, αθλήματα στίβου και αντοχής.

Θρεπτικά συστατικά και οφέλη για την υγεία:
Τα μακαρόνια, λοιπόν, είναι πλούσια σε σύνθετους υδατάνθρακες, σίδηρο (βοηθά στην παραγωγή αιμοσφαιρίνης), σελήνιο (ισχυρότατο αντιοξειδωτικό), ασβέστιο (ενδυνάμωση οστών), φώσφορο, πρωτεΐνες και βιταμίνες του συμπλέγματος Β (Θιαμίνη, Ριβοφλαβίνη, Νιασίνη, φολικό οξύ), ενώ περιέχουν ελάχιστα λιπαρά, χοληστερόλη και νάτριο. Πιο συγκεκριμένα, οι πρωτεΐνες που περιέχονται είναι υψηλής ποιότητας και εύπεπτες, γεγονός ιδιαίτερα ελκυστικό για βρέφη, παιδιά που βρίσκονται σε ανάπτυξη, ασθενείς με χρόνιες παθήσεις και ηλικιωμένους που έχουν ανάγκη για υψηλής ποιότητας πρωτεΐνες. Επίσης, οι φυτοστερόλες που περιέχονται βοηθούν στη μείωση της χοληστερίνης του αίματος, με φυσικό τρόπο, ενώ το μεγάλο ποσοστό τρυπτοφάνης που περιέχεται, παίζει σημαντικό ρόλο στη ψυχολογική διάθεση. Σύμφωνα μάλιστα με τελευταίες μελέτες, φαίνεται ότι τα ζυμαρικά και τα δημητριακά ολικής άλεσης μειώνουν τον κίνδυνο για καρκίνο του παχέος εντέρου, της ουροδόχου κύστης, του στόματος και των ωοθηκών, ενώ δρουν ευεργετικά στο καρδιαγγειακό σύστημα. Αυτό οφείλεται κυρίως λόγω των φυτοοιστρογόνων και του φυλικού οξέος που περιέχονται, σε συνδυασμό με τις φυτικές ίνες (Nutr Rev, 2003).

ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΜΑΚΑΡΟΝΙΑ
Θερμίδες 221 kcal/100gr

ΠΡΩΤΕΪΝΗ 8 gr - 20%
(ΤΡΥΠΤΟΦΑΝΗ) 0,11 gr - 40%
ΛΙΠΟΣ 1 gr - 2%
ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ 43 gr -14%
ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗ 0 mg - 0%
ΝΑΤΡΙΟ 1 mg - 0%
ΨΕΥΔΑΡΓΥΡΟΣ 0,7 mg - 5%
ΝΙΑΣΙΝΗ 0,6 mg - 3%
ΘΕΙΑΜΙΝΗ 0,1 mg - 2%
ΡΙΒΟΦΛΑΒΙΝΗ 0,1 mg - 2%
BITAMINH B6 0,1 mg - 3%
ΦΟΛΙΚΟ ΟΞΥ 9,8 mcg - 2%
ΣΕΛΗΝΙΟ 37 mcg - 53%
ΣΙΔΗΡΟΣ 1,2mg - 10 %
ΜΑΓΓΑΝΙΟ 0,5mg - 23%
ΜΑΓΝΗΣΙΟ 25,2mg - 6 %
ΑΣΒΕΣΤΙΟ 9,8mg - 1 %
ΦΩΣΦΟΡΟΣ 81,2mg - 8 %

Τα ποσοστά είναι σύμφωνα με τις US συνιστώμενες ημερήσιες συστάσεις για ενήλικες.ΠΗΓΗ: nutritiondata.com

Στην ουσία τα μακαρόνια αποτελούν μια αγνή τροφή, φυτικής προέλευσης που προσφέρει δύναμη, ενέργεια αργής απελευθέρωσης και σημαντικές θρεπτικές ουσίες στον οργανισμό. Το ερώτημα που εύλογα τίθεται είναι αφενός αν μπορούμε να εντάξουμε τα μακαρόνια στην διατροφή μας, αφετέρου με ποια συχνότητα.
Ας δούμε όμως τα δεδομένα μας από την αρχή. Μία μικρή μερίδα μακαρόνια (140 γρ) περιέχει λιγότερο από 1 γρ λίπους και μόνο 220 θερμίδες, περίπου 15% των ημερήσιων θερμιδικών απαιτήσεων, ενώ περιέχει 43 γρ υδατάνθρακες και 8γρ πρωτεΐνες. Συνδυάζοντας τα με απλές σάλτσες με λαχανικά, κόκκινο κρέας, πουλερικά ή ψάρια, και γαλακτοκομικά με χαμηλά λιπαρά μπορούν να αποτελέσουν ένα υγιεινό, πλούσιο σε γεύση και χαμηλό σε θερμίδες, γεύμα.
Επιπλέον, οι σύνθετοι υδατάνθρακες που περιέχονται αποτελούν την καλύτερη πηγή ενέργειας που χρειάζεται ο ανθρώπινος οργανισμός. Ο χαμηλός γλυκαιμικός δείκτης των σύνθετων υδατάνθρακων, (απορροφώνται σιγά και σταδιακά από τον οργανισμό), σε αντίθεση με τους απλούς υδατάνθρακες (απορροφώνται άμεσα) που αυξάνουν απότομα τη γλυκόζη στο αίμα, δρα ευεργετικά στη διατήρηση της ευγλυκαιμίας στο αίμα αλλά και στο επίπεδο κορεσμού (Eur J Clin Nutr, 2000). Αυτή η αργή καύση των σύνθετων υδατανθράκων διατηρεί την ενέργεια στο σώμα για μεγάλο χρονικό διάστημα για αυτό και τα ζυμαρικά συστήνονται ιδιαίτερα σε αθλητές, αλλά και στα παιδιά. Τα ζυμαρικά είναι εξίσου ιδανική τροφή και για την τρίτη ηλικία, λόγω του ότι είναι από τα πιο εύπεπτα, αλλά και πιο εύκολα στην προετοιμασία φαγητά.
Αν και είναι πλέον διαδεδομένο, ότι τα μακαρόνια ‘παχαίνουν’ , στην πραγματικότητα δεν φαίνεται να ισχύει κάτι τέτοιο. Πιο συγκεκριμένα, τα ζυμαρικά βρίσκονται στη βάση της διατροφικής Μεσογειακής πυραμίδας, και μια κατανάλωση με μέτρο δεν δημιουργεί κανένα απολύτως πρόβλημα ούτε στην υγεία ούτε στην επιβάρυνση της σιλουέτα σας. Αυτό σημαίνει πως 2-3 φορές ανά εβδομάδα, ως συνοδευτικό κάποιας πρωτεϊνούχας τροφής, τα ζυμαρικά αυτής της μορφής, εντάσσονται πλήρως σε ένα υγιεινό διατροφικό πλάνο. Καλύπτουν εξαιρετικά τις ημερήσιες ανάγκες του οργανισμού σε υδατάνθρακες (50-55%), ενώ δεν τον επιβαρύνουν με λιπαρά, χοληστερίνη και νάτριο. Ίσως μεγαλύτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στο γαρνίρισμα του πιάτου (σάλτες, κρέμα γάλακτος, βούτυρο) διότι αυτό μπορεί να το απογειώσει θερμιδικά, όπως άλλωστε σε λιπαρά και αλάτι.

Προτεινόμενος τρόπος αγοράς:
Τα θετικά των ζυμαρικών: διατηρούνται εύκολα και για μεγάλο σχετικά χρονικό διάστημα, μαγειρεύονται γρήγορα, είναι εύπεπτα και τέλος είναι προσιτά σε τιμή. Διατίθενται σε πολλά διαφορετικά σχέδια: σπαγγέτι (μακριά), τριβέλι, αχιβαδάκι (κοντά), κοράλι, λαζάνια, κανελόνια, χυλοπίτες και γεμιστά (τορτελίνια). Σήμερα στο εμπόριο υπάρχουν ζυμαρικά ειδικά για διαβητικούς, βιολογικά ζυμαρικά αλλά και ζυμαρικά ολικής άλεσης.
Τέλος, τα ζυμαρικά πρέπει να είναι καθαρά χωρίς μαύρα στίγματα, να έχουν υαλώδη τομή και να μην υπάρχουν λευκές κηλίδες. Καλό θα είναι να τα προμηθεύεστε κοντά στην ημερομηνία παραγωγής τους για να έχουν τη μέγιστη θρεπτική τους αξία.

Προτεινόμενος τρόπος μαγειρέματος:
Η εμφάνιση, η γεύση, η υφή και η οσμή πρέπει να είναι ‘κανονικά’ και να μην έχουν ενδείξεις ότι χρησιμοποιήθηκαν ελαττωματικές πρώτες ύλες. Μετά το τέλος του βρασμού να διπλασιάζεται τουλάχιστον ο όγκος τους και να μην εμφανίζουν πολτώδη μορφή. Επίσης, το νερό του βρασμού πρέπει να είναι αρκετό, διαυγές, όχι θολό και χωρίς δυσάρεστη οσμή και γεύση. Ένα κοφτό κουταλάκι αλάτι για κάθε λίτρο νερού είναι αρκετό. Αν το νερό του βρασμού είναι θολό δείχνει κατώτερης ποιότητας προϊόν ή πολυκαιρισμένο. Τα μακαρόνια που γίνονται από καλής ποιότητας σιμιγδάλι έχουν φωτεινό υποκίτρινο χρώμα, ενώ τα κακής ποιότητας μακαρόνια γίνονται γκρι ή σκούρα. Επίσης πρέπει να γνωρίζετε ότι τα ζυμαρικά σε μακριά σχήματα βράζουν ομοιόμορφα, ενώ αυτά που έχουν προεξοχές, όπως οι βίδες, βράζουν γρηγορότερα από έξω. Ένα μικρό μυστικό για να βράσουν τέλεια τα ζυμαρικά σας είναι να τα ρίχνετε όλα μαζί, την ίδια στιγμή χωρίς να τα κόψετε. Ενώ τα μικρά σε μέγεθος ζυμαρικά θα πρέπει να τα ρίχνετε στην κατσαρόλα λίγα - λίγα. Τέλος, όταν βράζετε τα ζυμαρικά σας θα πρέπει να σκεπάζετε την κατσαρόλα κατά τα 2/3. Με αυτό τον τρόπο τα ζυμαρικά θα βράσουν σωστά και ομοιόμορφα. Τα ‘al dente’ ζυμαρικά χωνεύονται πιο εύκολα από τα παραβρασμένα ζυμαρικά.

Σήμερα, τα ζυμαρικά αποτελούν ένα από τα πιο βασικά διατροφικά προϊόντα πολλών χωρών, παγκοσμίως, και άνθρωποι με διαφορετικό πολιτισμό απολαμβάνουν τις πασίγνωστες παραδοσιακές Ιταλικές συνταγές αλλά και χιλιάδες παραλλαγές, προσαρμοσμένες στις ιδιομορφίες και τα γούστα τους. Μια σάλτσα με φρέσκα ντομάτα, κρεμμύδι, πιπεριά, διάφορα μυρωδικά και ελαιόλαδο αποτελεί μια γευστική και ταυτόχρονα υγιεινή πρόταση.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Α. ΒΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ MMedSc
ΚΛΙΝΙΚΟΣ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΟΣ -ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΟΣ
Γενικός Γραμματέας Πανελληνίου Συλλόγου Διαιτολόγων-Διατροφολόγων

Παρασκευή 5 Σεπτεμβρίου 2008

Στρουθοκάμηλος: το πιο υγιεινό κόκκινο κρέας…

Στρουθοκάμηλος: το πιο υγιεινό κόκκινο κρέας…

Ιδανικό έδεσμα για όσους προσέχουν τη σιλουέτα τους και ταυτόχρονα αναζητούν εκλεπτυσμένες γευστικές απολαύσεις. Η στρουθοκάμηλος, τα τελευταία χρόνια κερδίζει τη θέση που της αξίζει στα gourmet τραπέζια των καλών εστιατορίων, καθώς αποτελεί μια άκρως διαιτητική επιλογή, με εκπληκτικά νόστιμο κρέας. Στις μέρες μας μάλιστα, αποτελεί πιάτο στην κουζίνα της A’ Class της British Airways.
Ετυμολογικά η λέξη, έχει ελληνικές ρίζες: στρούθος, που σημαίνει πουλί και κάμηλος, καθώς παρουσιάζει όμοια γνωρίσματα με το γνωστό θηλαστικό, όπως η αντοχή σε δυσμενείς συνθήκες, ο λαιμός και οι οφθαλμοί. Η προέλευση του είναι αφρικανική, ωστόσο το ωραίο και μεγαλόπρεπο πουλί άφησε το φυσικό του χώρο και μετανάστευσε σε Ευρωπαϊκούς προορισμούς, για καταναλωτές με διευρυμένη γευστική κουλτούρα. Ενώ σε γεύση και σύσταση συναγωνίζεται το μοσχαράκι γάλακτος, σε τιμή δεν τα καταφέρνει, αφού πωλείται ιδιαίτερα ακριβά (30 €/κιλό) σε σχέση με τα υπόλοιπα κρέατα, γεγονός αποτρεπτικό για την κατανάλωσή του από το μέσο πληθυσμό. Παρόλα αυτά η ζήτηση για αυτήν παραμένει πάντοτε υψηλότερη από την παραγωγή της. Γενικότερα, στη χώρα μας, η ημερήσια κατανάλωση σε κρέας (όλων των τύπων) αγγίζει τα 100 γρ, ποσότητα που θεωρείται ρεκόρ Ευρώπης!
Από την άλλη πλευρά, η στρουθοκάμηλος έχει κόκκινο κρέας, με ελάχιστα λιπαρά και χοληστερίνη ενώ συγκαταλέγεται στη λίστα των πιο υγιεινών και θρεπτικών επιλογών, με μικρή θερμιδική απόδοση αλλά με μεγάλη διατροφική αξία και ευεργετική δράση. Είναι πολύ πλούσια σε πρωτεΐνες, σίδηρο (κυρίως το συκώτι της), μέταλλα και ιχνοστοιχεία απαραίτητα στην καθημερινή διατροφή του ανθρώπου. Τα δυνατά της σημεία σε σχέση με όλα τα υπόλοιπα είδη κρέατος είναι: α. λιγότερες θερμίδες, β. μικρότερο ποσοστό λίπους και χοληστερόλης και γ. μεγαλύτερο ποσοστό πρωτεΐνης και σιδήρου. Για το λόγο αυτό, αποτελεί τη νούμερο ένα συνιστώμενη πηγή πρωτεϊνών, από πολλούς διεθνείς οργανισμούς όπως, o American Heart Association, o American Cancer Association και o American Diabetic Association. Έτσι, είναι το υγιεινότερο ‘κόκκινο κρέας’ και μια μετρημένη κατανάλωση, φαίνεται να ξεπερνά τους γνωστούς διατροφικούς περιορισμούς και να αναδεικνύεται με μια θρεπτική ανωτερότητα σε μια εξαιρετικά γευστική διαιτητική επιλογή. Πολλοί το χαρακτηρίζουν ως το ‘κρέας του μέλλοντος’.

Πατρίδα της θεωρείται η Αφρική, αλλά τη βρίσκουμε και στις χώρες της Μέσης Ανατολής. Η πόλη Αουτσντουμ της Νότιας Αφρικής είναι η τωρινή παγκόσμια πρωτεύουσα της στρουθοκαμήλου (με περίπου 110.000 πουλιά), αλλά η Ζιμπάμπουε, η Κύπρος, η Αμερική, το Ισραήλ και ο Καναδάς ακολουθούν κατά πόδας. Στη χώρα μας, τα τελευταία 10 χρόνια έχουν δημιουργηθεί πτηνοτροφικές μονάδες εκτροφής στρουθοκαμήλου (περίπου 20) με αξιοσημείωτα παραγωγικά αποτελέσματα. Εκτρέφεται κυρίως για το νόστιμο κρέας της, τα αυγά, το δέρμα, τα νύχια και τα φτερά της.
Τα χαρακτηριστικά της:
Η στρουθοκάμηλος είναι το μεγαλύτερο πουλί στον κόσμο, ζει περίπου 70 χρόνια, και αναπαράγει μέχρι τα 30 του χρόνια (40 - 100 αυγά ετησίως). Είναι ζώο φυτοφάγο μονογαστρικό, που σημαίνει ότι έχει ένα πολύ απλό πεπτικό σύστημα, που καταφέρνει με ευκολία να αξιοποιεί τις κυτταρινούχες ζωοτροφές. H διατροφή της αποτελείται αποκλειστικά από δημητριακά, σπόρους και τριφύλλι, καθώς δεν απορροφά πρωτεΐνες ζωικής προέλευσης που περιέχονται στις τροφές άλλων ζώων εκτροφής. Μάλιστα, σε πτηνοτροφικές μονάδες του εξωτερικού (π.χ. στο Σικάγο, Η.Π.Α.), η διατροφή των στρουθοκαμήλων περιλαμβάνει και ένα μεγάλο ποσοστό σε λιναρόσπορο, ένα από τα λιγοστά τρόφιμα πραγματικά πλούσιο σε ω-3 λιπαρά οξέα. Οι στρουθοκάμηλοι, πέπτουν 100% αυτά που καταναλώνουν, με αποτέλεσμα να προκύπτει ένα κρέας πλούσιο σε ω-3 λιπαρά οξέα (και όλα τα γνωστά οφέλη που προκύπτουν από αυτά)!
Σαν ημιάγριο ζώο (το μεγαλύτερο είχε ύψος: 2,7 μ, και βάρος: 156 κιλά) που είναι, δεν ενσταυλίζεται, και έχει μεγάλη ευαισθησία σε τοξικές ουσίες, όπως είναι τα φάρμακα (αντιβιοτικά) και οι ορμόνες (στεροειδή). Επίσης, λόγω του ιδανικού του pH, το κρέας δεν προσβάλλεται από επικίνδυνα βακτήρια όπως E.coli και σαλμονέλα, όπως το κοτόπουλο και άλλα κρέατα. Έτσι, μεγάλος κερδισμένος φαίνεται να είναι ο καταναλωτής αφού απολαμβάνει ένα προϊόν θρεπτικό και εύγευστο που έχει παραχθεί κατά τρόπο φυσικό και βιολογικό.
Θρεπτικά συστατικά και οφέλη για την υγεία:
Η στρουθοκάμηλος έχει πολλές θρεπτικές ιδιότητες, πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας και πολλές βιταμίνες (Β6, Β12), σίδηρο (ανεβάζει τον αιματοκρίτη), σελήνιο (ισχυρότατο αντιοξειδωτικό), φώσφορο (για γερά οστά και δόντια) και κάλιο (καρδιολογική δράση) που είναι ιδιαίτερα χρήσιμα για ευαίσθητες ηλικιακές ομάδες. Ως αρνητικό σημείο, είναι το ποσοστό χοληστερίνης που περιέχει, αν και είναι χαμηλότερο από όλα τα κρέατα, ακόμη και από το κοτόπουλο και τη γαλοπούλα. Επομένως, ιδιαίτερη προσοχή στη συχνή κατανάλωσή του από άτομα με υπερχοληστεριναιμία.
Επίσης, το κρέας της στρουθοκαμήλου είναι πλούσιο σε τρυπτοφάνη, ένα αμινοξύ που συμβάλλει στην παραγωγή της σεροτονίνης που με τη σειρά της χαρίζει αισθήματα χαλάρωσης και ευφορίας στον οργανισμό. Ακόμη, περιέχει 50% πρωτεΐνες (αμαγείρευτη), εύπεπτες και είναι πλούσιο σε βασικά αμινοξέα που βοηθούν στη σωστή ανάπτυξη και λειτουργία του οργανισμού. Περιέχει επίσης ελάχιστα λιπαρά, γεγονός ιδιαίτερα χρήσιμο για αθλητές ή άτομα που ακολουθούν διατροφικό πρόγραμμα απώλειας βάρους με αυξημένα ποσά άλιπης πρωτεΐνης. Η διασπορά του λίπους είναι σχεδόν ανύπαρκτη διότι έχει χαμηλό ενδομυϊκό λίπος. Τέλος, το κρέας της στρουθοκαμήλου είναι πλούσιο σε ψευδάργυρο που αυξάνει την άμυνα του οργανισμού ενώ είναι μαλακό, εύπεπτο και εξαίρετο συμπλήρωμα φυτικών τροφών.
Προτεινόμενος τρόπος αγοράς:
Καλό θα είναι να προμηθεύεστε το κρέας στρουθοκαμήλου από επίσημα σημεία πώλησης, όπως τα κρεοπωλεία, τα σούπερ μάρκετ, ντελικατέσσεν και όχι από πλανόδιους πωλητές, αποφεύγοντας έτσι πιθανές μολύνσεις ή αλλοιώσεις του κρέατος από μη σωστή τήρηση των κανόνων φύλαξης και υγιεινής.
Μπορείτε να το φυλάξετε συσκευασμένο σε θερμοκρασία 0°-4° C για τη χρονική διάρκεια που αναγράφεται στη συσκευασία, εφόσον αυτή δεν ανοιχτεί. Όταν ανοίξετε τη συσκευασία και δεν χρησιμοποιήσετε όλη τη ποσότητα του κρέατος, είναι προτιμότερο το υπόλοιπο να καταψυχθεί σε θερμοκρασία τουλάχιστον -18° C, συσκευασμένο σε πλαστική σακούλα.
Προτεινόμενος τρόπος μαγειρέματος:
Το άπαχο αυτό κόκκινο κρέας είναι πράγματι μια μαγειρική απόλαυση, εύκολη και γρήγορη. Μπορεί να γίνει ψητό, βραστό, καπνιστό, τηγανιτό και σερβίρεται είτε ζεστό είτε κρύο. Μαγειρεύεται σχετικά γρήγορα σε σχέση με τα υπόλοιπα κρέατα, λόγω της χαμηλής περιεκτικότητάς του σε λίπος (αν παραψηθεί σκληραίνει). Για το λόγο αυτό, στο ψήσιμο δεν ‘μαζεύει’ τόσο σε σχέση με τα υπόλοιπα κρέατα που έχουν περίπου 50% απώλεια (λίπος και κόκκαλα). Νόστιμο και τρυφερό το κρέας, δένει υπέροχα με κάθε είδους καρυκεύματα, αρωματικά χόρτα, μπαχαρικά, και σάλτσες, αναδεικνύοντας έτσι τη δημιουργικότητα και τη φαντασία, σε μια πληθώρα συνταγών και πανδαισία γεύσεων. Κανένα κρέας δε συνδυάζει τόσο ιδανικά τη γεύση, τα θρεπτικά συστατικά και τους διαφορετικούς τρόπους μαγειρέματος, όπως αυτό της στρουθοκαμήλου.
Όσον αφορά, το αυγό, το οποίο σε μέγεθος είναι 25-30 φορές μεγαλύτερο από αυτό της κότας, και ζυγίζει 1,5-2 κιλά, πρέπει να βράσει για 2 ώρες μέχρι να γίνει ‘σφιχτοβρασμένο’. Μπορείτε επίσης να φτιάξετε και ομελέτα (1 αυγό δίνει 12 ομελέτες). Είναι και αυτό πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά και βιταμίνες όπως το αυγό της κότας.
Τέλος, το κέλυφος του αυγού μην το πετάξετε. Σύμφωνα με μια νοτιοαφρικανική παράδοση, το κέλυφος του αυγού της στρουθοκαμήλου χαρίζει αγάπη και ευτυχία σ’ αυτόν που το έχει!

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Α. ΒΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ MMedSc
ΚΛΙΝΙΚΟΣ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΟΣ -ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΟΣ
Γενικός Γραμματέας Πανελληνίου Συλλόγου Διαιτολόγων-Διατροφολόγων