Σάββατο 12 Ιουνίου 2010

Φραγκόκοτα…η πλούσια κότα

Φραγκόκοτα…η πλούσια κότα

Σε περίοδο οικονομικής κρίσης το ιδιαίτερο αυτό έδεσμα διατηρεί τον ‘πλούσιο χαρακτήρα’ του όσον αφορά στη θρεπτικότητα και τη γευστικότητά του συνδυάζοντας ιδανικά την υγιεινή διατροφή και τη γαστρονομία. Πράγματι, αποτελεί πρόκληση για όσους πειραματίζονται συνεχώς κεντρίζοντας τους γευστικούς κάλυκες και διευρύνουν τους διατροφικούς τους ορίζοντες. Με πολλά τοπικά ονόματα, όπως ‘φαραόνι’, ‘κοκράνι’, ‘κότα της Νουμιδίας ή της Καρχιδόνας’, η φραγκόκοτα κερδίζει επάξια μια θέση στη γκάμα των λευκών κρεάτων και αποτελεί βασικό στοιχείο της διατροφής, αφού θεωρείται ιδιαίτερα εύπεπτη και υγιεινή τροφή. Την συναντάμε ζωγραφιστή στους τοίχους των Πυραμίδων, ενώ στην Ευρώπη εμφανίστηκε για πρώτη φορά από τους Ρωμαίους προερχόμενη από τη Δυτική Αφρική. Στις μέρες μας εμφανίζεται συχνά στα gourmet τραπέζια των καλών εστιατορίων λόγω της εξαίσιας γεύσης της. Αυτό ώθησε και στη βιομηχανοποίηση της παραγωγής της, η οποία την καθιστά διαθέσιμη όλο το χρόνο, με την Γαλλία να θεωρείται η χώρα με την μεγαλύτερη παραγωγή παγκοσμίως και να ακολουθούν οι Δυτικές Ινδίες και οι Η.ΠΑ.

Τα χαρακτηριστικά της:

Το κρέας της φραγκόκοτας, είναι λίγο πιο σκούρο από των άλλων πουλερικών αλλά εκτιμάται ιδιαίτερα για τη νοστιμιά του. Στη γεύση μοιάζει πολύ με κρέας κυνηγιού (πέρδικας, φασιανού), ενώ η γεύση της βιολογικής φραγκόκοτας παραπέμπει σε … κατσικάκι φούρνου. Όταν καταναλώνεται σε μικρή ηλικία (φαραόνι) είναι περισσότερο εύγεστη και τρυφερή, καθώς το κρέας των μικρής ηλικίας πτηνών είναι πιο μαλακό, τρυφερό και νόστιμο.
Το λευκό κρέας της και τα ελάχιστα λιπαρά και χοληστερίνη που διαθέτει, είναι χαρακτηριστικά που την συγκαταλέγουν στη λίστα των πιο υγιεινών και θρεπτικών επιλογών, με μικρή θερμιδική απόδοση αλλά με μεγάλη διατροφική αξία και ευεργετική δράση. Είναι πολύ πλούσια σε πρωτεΐνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία απαραίτητα στην καθημερινή διατροφή του ανθρώπου. Τα δυνατά της σημεία σε σχέση με όλα τα υπόλοιπα είδη κρέατος είναι: α. λιγότερες θερμίδες, β. μικρότερη ποσότητα χοληστερόλης και γ. μεγαλύτερο ποσοστό πρωτεΐνης.

Συγκριτικά με το κοτόπουλο, το μέγεθός της είναι παραπλήσιο με το βάρος της να κυμαίνεται από 0,7 έως 1,5 κιλά , αν και τα κόκαλα της είναι πιο λεπτά. Ομοίως, τα αυγά της είναι μικρότερα και σκληρότερα (χρήσιμα στο τσούγκρισμα!), αλλά ιδιαίτερα νόστιμα.

Θρεπτικά συστατικά και οφέλη για την υγεία:

Το κρέας της φραγκόκοτας είναι άπαχο αλλά ταυτόχρονα πλούσιο σε απαραίτητα λιπαρά οξέα. Έχει χαμηλές θερμίδες 110 Kcal/100gr, και είναι πλούσιο σε πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας, σε βιταμίνες Ε, Β6, Β12, Β1, Β2, σε μέταλλα όπως φώσφορο (για γερά οστά και δόντια), μαγνήσιο, ασβέστιο, σίδηρο και σε ιχνοστοιχεία όπως σελήνιο (ισχυρότατο αντιοξειδωτικό).

Ειδικότερα, διαθέτει ελάχιστα κεκορεσμένα λιπαρά και το λίπος της βρίσκεται μόνο στην πέτσα και όχι στους ιστούς, όπως στο μοσχάρι και σε άλλα κρέατα, γεγονός που την καθίστα ιδιαίτερα θρεπτική και υγιεινή επιλογή. Εφόσον, λοιπόν, αφαιρεθεί η πέτσα, το κρέας της φραγκόκοτας είναι άπαχο, καθώς η διασπορά του λίπους είναι σχεδόν ανύπαρκτη διότι έχει χαμηλό ενδομυϊκό λίπος., τα ελάχιστα λιπαρά της την καθιστούν μια χρήσιμη διατροφική επιλογή για τους αθλητές ή για άτομα που ακολουθούν διατροφικό πρόγραμμα απώλειας βάρους με αυξημένα ποσά άλιπης πρωτεΐνης, όταν η παρασκευή της δεν συνοδεύεται από σάλτσες. Το πιο άπαχο τμήμα της είναι το στήθος της, το οποίο έχει λεπτότερες ίνες και πυκνότερο ιστό και παρουσιάζει μεγάλη θρεπτική αξία λόγω της μεγάλης περιεκτικότητας της σε πρωτεΐνη. .

Επίσης, το κρέας της φραγκόκοτας είναι πλούσιο σε τρυπτοφάνη, ένα αμινοξύ που συμβάλλει στην παραγωγή της σεροτονίνης που με τη σειρά της χαρίζει αισθήματα χαλάρωσης και ευφορίας στον οργανισμό. Ακόμη, περιέχει 41% πρωτεΐνες (αμαγείρευτη), εύπεπτες και είναι πλούσιο σε βασικά αμινοξέα που βοηθούν στη σωστή ανάπτυξη και λειτουργία του οργανισμού. Τέλος, το κρέας της είναι πλούσιο σε ψευδάργυρο που ενισχύει την άμυνα του οργανισμού ενώ είναι μαλακό, εύπεπτο και εξαίρετο συμπλήρωμα τροφίμων φυτικής προέλευσης

Ως αρνητικό στοιχείο θα μπορούσε να επισημανθεί το ποσοστό χοληστερίνης που περιέχει, αν και είναι χαμηλότερο από όλα τα κρέατα, ακόμη και από το κοτόπουλο και τη γαλοπούλα. Επομένως, ιδιαίτερη προσοχή στη συχνή κατανάλωσή του από άτομα με υπερχοληστεριναιμία.

Προτεινόμενος τρόπος αγοράς:

Φραγκόκοτα νωπή, κατεψυγμένη, βιολογική ή μη ή ακόμη και σε ρολό, θα βρείτε σε επιλεγμένα κρεοπωλεία ελληνικής προέλευσης (Μακεδονία, Κεφαλονιά) είτε εισαγόμενες (Ουγγαρία, Πολωνία, Γαλλία, Ιταλία, Ολλανδία) με τιμή 9-15 € / kg
Ωμή η φραγκόκοτα πρέπει να συντηρείται σε θερμοκρασία 00C. Γενικά, όσο πιο αργά ξεπαγώνει το καταψυγμένο πουλερικό, τόσο πιο καλά. Ο πιο υγιεινός τρόπος είναι να ξεπαγώνει μέσα στο περιτύλιγμα που έχει όταν την αγοράζετε.

Προτεινόμενος τρόπος μαγειρέματος:

Το άπαχο αυτό λευκό κρέας είναι πράγματι μια μαγειρική απόλαυση, εύκολη και γρήγορη. Βραστή ή ψητή, ζεστή ή κρύα, η φραγκόκοτα δίνει πάντα νοστιμότατα πιάτα. Ταιριάζει με κρεμμυδάκια στιφάδου, φρικασέ, ρολό, στη σούβλα, αλλά και γεμιστή, ακόμα και με κάστανα και δαμάσκηνα ενώ δένει υπέροχα με κάθε είδους καρυκεύματα, αρωματικά χόρτα, μπαχαρικά και σάλτσες, αναδεικνύοντας έτσι τη δημιουργικότητα και τη φαντασία, σε μια πληθώρα συνταγών και πανδαισία γεύσεων. Μαγειρεύεται σχετικά γρήγορα σε σχέση με τα υπόλοιπα κρέατα, λόγω της χαμηλής περιεκτικότητάς του σε λίπος (αν παραψηθεί σκληραίνει). Για το λόγο αυτό, στο ψήσιμο δεν ‘μαζεύει’ τόσο σε σχέση με τα υπόλοιπα κρέατα που έχουν περίπου 50% απώλεια (λίπος και κόκαλα). Για να ψήσετε τη φραγκόκοτα ολόκληρη στον φούρνο: υπολογίστε 30-40 λεπτά για κάθε κιλό (1600C ). Κατά τη διάρκεια του ψησίματος είναι βασικό να την περιχύνετε με διάφορα υγρά, για να μην ξεραθεί. Μπορείτε να φτιάξετε τη δική σας μαρινάδα από χυμούς φρούτων και λιωμένο βούτυρο. Ψήστε τη με το στήθος να ακουμπά στον πυθμένα του σκεύους. Με αυτόν τον τρόπο το άσπρο κρέας δεν θα στεγνώσει πολύ. Γυρίστε τη μισή ώρα πριν ολοκληρωθεί το ψήσιμό της.

Τη συνοδεύουμε - ειδικά αυτή που είναι ελευθέρας βοσκής και διαθέτει εξαιρετικό κρέας - με ώριμα κόκκινα κρασιά όπως Cabernet Sauvignon και Syrah.

Αν θέλετε, λοιπόν, να έχετε τη γευστική εμπειρία ενός ‘ήμερου’ κυνηγιού, με μια πληθώρα θρεπτικών συστατικών ιδιαίτερα υψηλής βιολογικής αξίας, δεν έχετε παρά να δοκιμάσετε το κρέας της φραγκόκοτας.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Α. ΒΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ MMedSc
ΚΛΙΝΙΚΟΣ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΟΣ -ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΟΣ