Τετάρτη 29 Οκτωβρίου 2008

Λαχανάκια… από τις Βρυξέλλες

Λαχανάκια… από τις Βρυξέλλες

Το ‘ευρωπαϊκό’ αυτό λαχανικό φαίνεται να μας προφυλάσσει και να αποτελεί πιστό σύμμαχο στη διατροφική μάχη ενάντια στον καρκίνο. Πράγματι, πολλές μελέτες δείχνουν ότι τα λαχανάκια Βρυξελλών βοηθούν στην πρόληψη του καρκίνου, ειδικά του παχέος εντέρου και του στομάχου. Είναι ετήσια φυτά της οικογένειας των Σταυρανθών του γένους Βράσσικα (Brassica). Εικάζεται ότι καλλιεργήθηκαν για πρώτη φορά στην αρχαία Ρώμη, αν και οι πρώτες αναφορές γίνονται το 16ο αιώνα. Αργότερα, μεταφέρθηκαν στο Βέλγιο και καλλιεργήθηκαν κοντά στην πρωτεύουσα, τις Βρυξέλλες, από όπου πήραν και το όνομά τους. Στην υπόλοιπη Ευρώπη, διαδόθηκαν κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου πολέμου. Στις μέρες μας καλλιεργούνται σε όλη την Ευρώπη (περισσότερο στην Ολλανδία) και τις Η.Π.Α (περισσότερο στην Καλιφόρνια).

ΠΟΣΟΣΤΑ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΘΡΕΠΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΟΦΕΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ:
ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

ΛΑΧΑΝΑΚΙΑ ΒΡΥΞΕΛΛΩΝ

Θερμίδες 42 kcal/100gr

ΠΡΩΤΕΪΝΗ ……………………..... 4 gr - 7%
ΛΙΠΟΣ …………………………….... 0 gr - 1%
ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ ………………. 8 gr - 3%
ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗ ………………... 0 mg - 0%
ΦΥΤΙΚΕΣ ΙΝΕΣ ……………… 4 mg - 16%
ΝΑΤΡΙΟ ………………………….. 15 mg - 1%
ΘΙΑΜΙΝΗ …………………..... 0,1 mg - 7%
ΝΙΑΣΙΝΗ ……………...….... 0,5 mg - 3%
ΒΙΤΑΜΙΝΗ C ……………….... 46mg - 76%
ΒΙΤΑΜΙΝΗ K …………… 194 mcg - 242%
BITAMINH Α ……………… 926 IU - 19%
ΒΙΤΑΜΙΝΗ Β6 ……………….. 0,3mg - 14%
ΡΙΒΟΦΛΑΒΙΝΗ ………….… 0,1 mg - 7%
ΦΟΛΙΚΟ ΟΞΥ …………. 101 mcg - 25%
ΚΑΛΙΟ ………………………….... 290 mg - 8%
ΣΙΔΗΡΟΣ ………………….... 0,5mg - 3 %
ΜΑΓΓΑΝΙΟ …………………...0,2mg - 10%
ΜΑΓΝΗΣΙΟ ………………….... 18mg - 5 %
ΑΣΒΕΣΤΙΟ ………………….... 26mg - 3 %
ΦΩΣΦΟΡΟΣ ………………….... 56mg - 6 %

Τα ποσοστά είναι σύμφωνα με τις US συνιστώμενες ημερήσιες συστάσεις για ενήλικες.
ΠΗΓΗ: nutritiondata.com

Είναι ιδιαίτερα θρεπτικά, καθώς περιέχουν αρκετές φυτικές ίνες (4gr), βιταμίνες (Α, C, Κ, Β6, Φολικό οξύ, Ριβοφλαβίνη, Θειαμίνη), αντιοξειδωτικά και μέταλλα (μαγγάνιο, μαγνήσιο, κάλιο, φώσφορο) πολύ χρήσιμα και ωφέλιμα για τον ανθρώπινο οργανισμό. Δεν περιέχουν καθόλου λίπος και χοληστερίνη, ενώ το ποσοστό νατρίου είναι εξαιρετικά χαμηλό. Τέλος, αποτελούν καλή πηγή πρωτεϊνών. Θερμιδικά αποδίδουν μόνο 42 kcal ανά 100gr και αποτελούνται σε ποσοστό 87% από νερό.

Πολλαπλά είναι τα οφέλη για την υγεία από την κατανάλωση τους, καθώς καθυστερούν τα νοσήματα φθοράς (καρκίνος, καρδιαγγειακά) και παρέχουν ισχυρή αντιοξειδωτική προστασία.
Έτσι, τα λαχανάκια Βρυξελλών βελτιώνουν την άμυνα του οργανισμού ενάντια στον καρκίνο και αποτελούν ιδανική τροφή για την πρόληψή του. Η πλειοψηφία των ερευνών, παγκοσμίως, για τα πράσινα λαχανικά, καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι συμβάλλουν στην πρόληψη του καρκίνου, καθώς περιέχουν χημικές ουσίες, όπως είναι η χλωροφύλλη, τα φυτοσυστατικά, οι ινδόλες, οι διθιολθίονες, τα καροτενοειδή και οι γλυκοζίτες, με έντονη προστατευτική δράση.
Πιο συγκεκριμένα, η ουσία DIM (διινδολυμεθάνιο), η οποία περιέχεται στα λαχανάκια Βρυξελλών, έχει πολλαπλά κατασταλτική δράση στον καρκίνο του μαστού (Agric Food Chem. 2000). Κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης των κυττάρων, η DIM μπορεί να επιδράσει στον οργανισμό αποτρέποντας τον πολλαπλασιασμό ή τη διαίρεση των κακοηθών κυττάρων παρεμποδίζοντας με αυτό τον τρόπο την εξάπλωση του καρκίνου (Mol Nutr Food Res. 2008, Food Chem Toxicol. 2002).

Παρόμοια δράση έχει η ουσία σουλφοραφάνη (Journal of Nutrition) και η ουσία ινδόλη-3-καρβινόλη, η οποία αλληλεπιδρά με τη βιταμίνη C και αναστέλλει ορισμένα ένζυμα που προκαλούν μετάλλαξη, προστατεύοντας από τον καρκίνο του μαστού (Toxicol Appl Pharmacol 2005). Ερευνητές του αμερικανικού υπουργείου Γεωργίας τα χαρακτηρίζουν ‘ασπίδες’ έναντι του καρκίνου του μαστού.
Στη σουλφοραφάνη, ουσία που περιέχεται στα λαχανάκια, οφείλονται και άλλες σημαντικές ευεργετικές δράσεις, καθώς πιθανολογείται ότι προστατεύει τα κύτταρα του ματιού από την υπεριώδη ακτινοβολία. Με όσο περισσότερη σουλφοραμάνη ‘οπλιστούν’ τα κύτταρα του αμφιβληστροειδή πριν από την έκθεση στον ήλιο, τόσο μεγαλύτερη η άμυνα απέναντι στις βλαβερές του επιδράσεις. (University John Hopkins, 2006). Επίσης, νεότερες έρευνες έρχονται να προσθέσουν ότι τα λαχανικά που ανήκουν στην οικογένεια των Σταυρανθών, όπως τα λαχανάκια Βρυξελλών, λόγω των μεγάλων ποσοτήτων βιταμίνης Α που περιέχουν, ωφελούν επιπρόσθετα την υγεία των ματιών, καθώς ενισχύουν την ποιότητα της όρασης κατά τις νυχτερινές ώρες. Επιπρόσθετο προστατευτικό ρόλο παίζουν και τα καροτένια που περιέχονται.

Επίσης, λόγω της Βιταμίνης C και του Καλίου που περιέχονται σε μεγάλες ποσότητες, προσδίδουν επιπλέον οφέλη για την προστασία από τη σιωπηρή νόσο της οστεοπόρωσης, ενώ παρέχουν προστασία κατά της στεφανιαίας νόσου και είναι ευεργετικά για την ισορροπία των υγρών του σώματος και της αρτηριακής πίεσης.
Τα λαχανάκια Βρυξελλών, διαθέτουν, συνάμα, πολλά καροτενοειδή, (Exp Biol Med, Maywood, 2006) τα οποία ενισχύουν τη δράση τους κατά του καρκίνου, κυρίως του πνεύμονα. Ίσως, χάρη στην υψηλή περιεκτικότητά τους σε χλωροφύλλη, τα λαχανάκια είναι εξαιρετικά ισχυρά στην πρόληψη των κυτταρικών μεταλλάξεων που συντελούνται πριν από τον καρκίνο. Επομένως, ορισμένα συστατικά των πράσινων λαχανικών λειτουργούν ως αντίδοτο στη διαδικασία του καρκίνου που συνεχίζεται για χρόνια μετά την έκθεση σε καρκινογόνα, όπως είναι ο καπνός του τσιγάρου.

Η κατανάλωση περισσότερων σταυρανθών λαχανικών καταστέλλει ακόμα και τις προκαρκινικές αλλοιώσεις του παχέος εντέρου, γνωστοί ως πολύποδες (Health News, 2006. Pharmacogenetics, 2002). Επιπλέον, μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου του στομάχου, του προστάτη, του πρωκτού, της ουροδόχου κύστης και του οισοφάγου.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του πανεπιστημίου του Μπέρμιγχαμ, μερικές μερίδες με λαχανάκια Βρυξελλών την εβδομάδα ίσως αποτελούν την καλύτερη ασπίδα προστασίας κατά του καρκίνου του προστάτη για άντρες μεγαλύτερους των 40 ετών. Υπεύθυνη για τη δράση αυτή είναι μια χημική ουσία που περιέχεται και προκαλεί εκατοντάδες γενετικές αλλαγές, ενεργοποιώντας ορισμένα γονίδια που καταπολεμούν τον καρκίνο και ταυτόχρονα απενεργοποιεί άλλα γονίδια που ευθύνονται για το σχηματισμό καρκινικών όγκων στον προστάτη.

Μια διατροφή που περιλαμβάνει μεγάλες ποσότητες λαχανικών, όπως τα λαχανάκια Βρυξελλών, μπορεί να προστατεύσει από τον καρκίνο της ουροδόχου κύστης, σύμφωνα με έρευνα του Ρ. Μάντεϊ στο πανεπιστήμιο Massey της Νέας Ζηλανδίας. Πιο συγκεκριμένα τα λαχανάκια Βρυξελλών, όταν καταναλώνονται συχνά, μειώνουν τις πιθανότητες να νοσήσει κάποιος από το συγκεκριμένο τύπο καρκίνου κατά 50%.
Σε άλλη μελέτη, σε πειραματόζωα, φάνηκε ότι τα λαχανάκια Βρυξελλών εξόντωσαν ένα από τα ισχυρά καρκινογόνα, την αφλατοξίνη, ένα μύκητα που ευθύνεται για τα υψηλά ποσοστά καρκίνου, κυρίως του ήπατος. Η αφλατοξίνη μολύνει συχνά τροφές όπως φιστίκια, καλαμπόκι, ρύζι και αποτελεί σημαντική απειλή για τις τριτοκοσμικές χώρες.

Τέλος, τα λαχανάκια Βρυξελλών αποτελούν καλή πηγή διαλυτών φυτικών ινών, συμβάλλοντας έτσι στη μείωση της LDL-χοληστερόλης, γι’ αυτό συστήνεται η συχνή τους κατανάλωση. Η δράση αυτή οφείλεται κυρίως στην αυξημένη απέκκρισης χολικών αλάτων αλλά και της πηκτίνης που περιέχεται (J Oleo Sc, 2007). Από την άλλη πλευρά, περιέχουν υψηλά ποσοστά αδιάλυτων φυτικών ινών, οι οποίες βοηθούν στην καλύτερη λειτουργία του εντερικού σωλήνα και σύμφωνα με μελέτες, συμβάλλουν σημαντικά στην πρόληψη του καρκίνου παχέος εντέρου και τη μείωση της δυσκοιλιότητας. Λόγω του ογκώδους των διαφόρων λαχανικών και της χαμηλής ενέργειας την οποία παρέχουν μπορούν να καταναλωθούν άφοβα από όσους επιθυμούν να χάσουν βάρος.

Όσον αφορά την αντιοξειδωτική δράση, τα λαχανάκια Βρυξελλών φαίνεται να υπερέχουν κυρίως λόγω των μη-βιταμινούχων αντιοξειδωτικών που περιέχουν. Πιο συγκεκριμένα, κατά το οξειδωτικό στρες, καταστρέφεται το DNA των κυττάρων και αποβάλετε στα ούρα η 8-ΟΗdG, το οποίο φαίνεται να μειώνεται αισθητά μετά από αυξημένη κατανάλωση σε λαχανάκια ( Metabolic Research Unit, Jean Mayer, Tufts Univ).
Το μόνο μελανό σημείο της κατανάλωσης σταυρανθών λαχανικών, φαίνεται να είναι η ύπαρξη χημικών που πιστεύεται πως βλάπτουν τη λειτουργία του θυρεοειδή αδένα και θεωρούνται πιθανή αιτία βρογχοκήλης. Η λύση που προτείνεται είναι το καλό βράσιμο-μαγείρεμα των λαχανικών, το οποίο εξουδετερώνει τα χημικά που βλάπτουν το θυρεοειδή.

Αντιλαμβανόμαστε επομένως ότι η φύση δια μέσου των τροφίμων της, δεν μας προσφέρει μόνο τα θρεπτικά συστατικά που απαιτούνται για την επιβίωση μας αλλά μας δίνει απλόχερα πολύτιμες δραστικές ουσίες που θωρακίζουν την υγεία μας.


ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ:

Είναι διαθέσιμα όλες τις εποχές του χρόνου, αν και η πιο ενδεδειγμένη περίοδος για την κατανάλωσή τους ξεκινά από το φθινόπωρο μέχρι τις αρχές της άνοιξης. Κατά την αγορά τους προσέξτε να είναι συμπαγή, με έντονο πράσινο χρώμα και επιλέξτε αυτά που έχουν παρόμοιο μέγεθος, (για καλύτερο μαγείρεμα). Συνιστάται η κατανάλωση δύο με τριών μερίδων την εβδομάδα, για μεγαλύτερη προστασία.

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΜΑΓΕΙΡΕΜΑΤΟΣ:

Αρχικά, ξεπλύνετέ τα καλά με νερό. Μπορείτε να τα σερβίρετε ωμά, βραστά, στον ατμό, στο ξύδι (τουρσί), σοταρισμένα ή ψημένα στο φούρνο. Αν τα ψιλοκόψετε και τα βάλετε σε σάλτσες ή σούπες και προσθέσετε σκόρδο ή κύμινο, χάνουν και την πικρή γεύση που τα χαρακτηρίζει. Γενικά, τα βρασμένα λαχανάκια χάνουν περίπου το 60-70% των συστατικών τους ενώ σε χύτρα πίεσης περίπου το 40-50%. Ιδιαίτερη προσοχή επομένως στο μαγείρεμά τους, αφού η υψηλή θερμοκρασία καταστρέφει πολλά από τα πολύτιμα συστατικά τους. Τελειώνοντας, το μαγείρεμά τους σε φούρνους μικροκυμάτων πρέπει να αποφεύγεται αφού καταστρέφει το 75-90%, των χρήσιμων συστατικών του.


ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Α. ΒΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ MMedSc
ΚΛΙΝΙΚΟΣ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΟΣ -ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΟΣ
Γενικός Γραμματέας Πανελληνίου Συλλόγου Διαιτολόγων-Διατροφολόγων

Τρίτη 7 Οκτωβρίου 2008

Μήλα….τώρα

Μήλα….τώρα

Διαθέτει το χρώμα του πάθους και θεωρείται το πιο ‘αμαρτωλό’ φρούτο, καθώς αποτέλεσε την αιτία για το διωγμό των πρωτόπλαστων από τον παράδεισο. Στην ελληνική μυθολογία, τα μήλα είχαν τη γεύση μελιού και θεωρούνταν ότι θεράπευαν όλες τις ασθένειες, ενώ στην αμερικάνικη παραδοσιακή ιατρική, το μήλο χαρακτηρίζεται ως ο ‘βασιλιάς των φρούτων’. Αποτελεί πράγματι ένα εξαιρετικό φρούτο με ποικίλες ευεργετικές ιδιότητες. Παραλλάσσοντας τη λαϊκή ρήση:

‘ένα μήλο την ημέρα κάνει πέρα.…
- τη χοληστερίνη,
- την πίεση
- την υπεργλυκαιμία
- τις καρδιοπάθειες
- την όρεξη
- τον καρκίνο
- τους ιούς …
….και κατά συνέπεια το γιατρό!’

Στη συνέχεια, θα αναλύσουμε το ισχυρό ‘πακέτο’ φυσικών φαρμάκων του μήλου, και τις σημαντικές επιπτώσεις του στην υγεία.

Ποσοστά περιεκτικότητας σε θρεπτικά στοιχεία και οφέλη για την υγεία:

Είναι ιδιαίτερα θρεπτικό, καθώς περιέχει αρκετές φυτικές ίνες (3-5γρ), βιταμίνες (C), αντιοξειδωτικά και μέταλλα πολύ χρήσιμα και ωφέλιμα για τον ανθρώπινο οργανισμό. Θερμιδικά αποδίδει 65 kcal ανά 125 gr (τεμάχιο), ενώ αποτελείται από νερό σε ποσοστό 84%. Πολλαπλά είναι τα οφέλη για την υγεία από την κατανάλωση μήλων, καθώς καθυστερεί τα νοσήματα φθοράς και παρέχει αντιγηραντική, αγχολυτική, ηρεμιστική και αντιπυρετική προστασία.

Πιο συγκεκριμένα, τα φλαβονοειδή που περιέχονται σε υψηλές συγκεντρώσεις (κυρίως στο εξωτερικό περίβλημα), είναι ουσίες με ισχυρές αντιοξειδωτικές ικανότητες που δρουν στο αίμα και τους ιστούς (Exp Aging Res, 2007, Br J Nutr, 2007). Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες (Πανεπ. Ουτρέχτης, Πανεπ. Αμπερντίν) η κατανάλωση μήλων, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ενδέχεται να ωφελεί το παιδί μελλοντικά προστατεύοντάς το από άσθμα και άλλες ασθένειες, κυρίως λόγω των φλαβονοειδών που περιέχονται.

Από την άλλη πλευρά, οι αδιάλυτες φυτικές ίνες βοηθούν στην καλύτερη λειτουργία του εντερικού σωλήνα και σύμφωνα με μελέτες, οι αδιάλυτες φυτικές ίνες συμβάλλουν σημαντικά στην πρόληψη του καρκίνου παχέος εντέρου και τη μείωση της δυσκοιλιότητας. Οι πολυφαινόλες (Int J Cancer, 2008) που περιέχονται στα μήλα, έχουν παρόμοια δράση και σε άλλους τύπους καρκίνου, όπως του μαστού. Σε πειραματόζωα φαίνεται ότι το καφεϊκό ή χλωρογονικό οξύ που περιέχεται, αναπτύσσει ισχυρή αντικαρκινική δράση.

Όσο για τις διαλυτές φυτικές ίνες φαίνεται να προκαλούν μείωση των επιπέδων χοληστερόλης (και της ‘κακής’ LDL χοληστερόλης) στο αίμα, κυρίως λόγω της αυξημένης απέκκρισης χολικών αλάτων αλλά και της πηκτίνης που περιέχεται (J Oleo Sc, 2007). Πρόσφατα, Γάλλοι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι τρώγοντας 2-3 μήλα ημερησίως, μειώνονται τα επίπεδα της χοληστερίνης μέχρι και 10%. Για άγνωστο ακόμη λόγο, η μείωση της χοληστερίνης στις γυναίκες είναι μεγαλύτερη από αυτή που παρατηρείται στους άντρες.

ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΜΗΛΟ

Θερμίδες 65 kcal/125gr

ΠΡΩΤΕΪΝΗ 0,3 gr - 1%
ΛΙΠΟΣ 0,0 gr - 0%
ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ 17,0 gr - 6%
ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗ 0,0 mg - 0%
ΦΥΤΙΚΕΣ ΙΝΕΣ 3,0mg - 12%
ΝΑΤΡΙΟ 1,0 mg - 0%
ΧΑΛΚΟΣ 0,0 mg - 2%
ΝΙΑΣΙΝΗ 0,1 mg - 1%
ΘΕΙΑΜΙΝΗ 0,0 mg - 1%
ΒΙΤΑΜΙΝΗ C 5,7 mg - 10%
ΒΙΤΑΜΙΝΗ K 2,8 mcg - 3%
BITAMINH Α 67,5 IU - 1%
ΡΙΒΟΦΛΑΒΙΝΗ 0,0 mg - 2%
ΦΟΛΙΚΟ ΟΞΥ 3,8 mcg -1%
ΚΑΛΙΟ 134,0 mg - 4%
ΣΙΔΗΡΟΣ 0,1mg - 1 %
ΜΑΓΓΑΝΙΟ 0,0mg - 2%
ΜΑΓΝΗΣΙΟ 6,3mg - 2 %
ΑΣΒΕΣΤΙΟ 7,5mg - 1 %
ΦΩΣΦΟΡΟΣ 13,8mg - 1 %

Τα ποσοστά είναι σύμφωνα με τις US συνιστώμενες ημερήσιες συστάσεις για ενήλικες.ΠΗΓΗ: nutritiondata.com

Επίσης, υπάρχει και η κερκετίνη, η οποία είναι πολύ ισχυρή αντιοξειδωτική ουσία, και φαίνεται να διαθέτει και προστατευτικές ιδιότητες ως προς τις καρδιαγγειακές παθήσεις (J Arg Food Chem, 2004). Επίσης, έχει παρατηρηθεί ότι οι άνθρωποι που έτρωγαν καθημερινά ένα μήλο, μείωσαν κατά 59% τις πιθανότητες να πάθουν έμφραγμα (Μελέτη ΜΟΝΙCA).
Σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης, 2-4 μήλα (ή χυμός) ημερησίως προφυλάσσουν από τις κυτταρικές βλάβες (οξειδωτικό στρες) που εξασθενίζουν τη μνήμη με την πάροδο του χρόνου και σχετίζονται με την εκδήλωση της νόσου του Αλτσχάιμερ ή άλλου είδους άνοιας.

Ακόμη, περιέχουν μια ουσία -πηκτίνη- που επηρεάζει το μεταβολισμό της γλυκόζης και βοηθά στη διατήρηση των επιθυμητών επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Σε πιθανή υπογλυκαιμική φάση ένα μήλο ικανοποιεί την επιθυμία για γλυκό και εξαλείφει την ατονία ή τη ζάλη που προκαλούν τα χαμηλά επίπεδα της γλυκόζης. Γενικά, λόγω του χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη του μήλου, δεν προκαλείται απότομη άνοδος στα επίπεδα της γλυκόζης, γεγονός ιδιαίτερα σημαντικό για την διατήρηση της επιθυμητής ευγλυκαιμίας. Προτιμήστε τα φρέσκα μήλα, από τους χυμούς, γιατί προσδίδουν μεγαλύτερο αίσθημα πληρότητας. Επιπλέον έχει δειχτεί ότι βοηθά στην πρόληψη του καταρράκτη στους ήδη διαβητικούς ασθενείς.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ερευνητές του Πανεπιστημίου Γέιλ, διαπίστωσαν ότι ακόμα και αν μυρίσει κανείς ένα μήλο μπορεί να μειώσει την πίεσή του. Ο Dr. Gary Schwartz, διευθυντής του Ψυχολογικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Γέιλ, ανέφερε ότι το άρωμα των μήλων έχει μια ηρεμιστική επίδραση σε πολλούς ανθρώπους, καθώς έχει την τάση να μειώνει την πίεση.

Άλλες έρευνες από τη Φινλανδία δείχνουν μια σχέση ανάμεσα στην τακτική κατανάλωση μήλων και τη μείωση του κινδύνου καρκίνου των πνευμόνων. Αρχικά υπάρχει μια αύξηση της αναπνευστικής ικανότητας (μείωση χρόνιας βρογχίτιδας, εμφυσήματος) και εν συνεχεία ένα προστατευτικό πλέγμα στον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου. Ειδικά στους καπνιστές, (ως πιο ευάλωτοι ομάδα) συνίσταται η άφθονη και συχνή κατανάλωση μήλων.

Τέλος, το μήλο αποτελεί εξαιρετικό φυσικό καθαριστικό (βοηθά στην υγιεινή και την λεύκανση) για τα δόντια, αν το τρώτε με τη φλούδα, ενώ φαίνεται να έχει και αντισηπτικές ιδιότητες (αρκετοί ιοί δεν επιβιώνουν μέσα σε χυμό μήλου). Πιθανόν να προλαμβάνει και την εμφάνιση της ουλίτιδας.

Αντιλαμβανόμαστε επομένως ότι η φύση δια μέσου των τροφίμων της, δεν μας προσφέρει μόνο τα θρεπτικά συστατικά που απαιτούνται για την επιβίωση μας αλλά μας δίνει απλόχερα πολύτιμες δραστικές ουσίες που θωρακίζουν την υγεία μας.

Προτεινόμενος τρόπος κατανάλωσης:

Το μήλο είναι ένα εξαιρετικό φρούτο και από τα πλέον ευεργετικά. Συνίσταται, να το καταναλώνετε ολόκληρο, μαζί με τη φλούδα του, διότι στο εξωτερικό περίβλημα βρίσκονται κυρίως οι φυτικές ίνες.

Προτεινόμενος τρόπος αγοράς και συντήρησης:

Αγοράζετε όσα έχουν μικρό έως φυσιολογικό μέγεθος και μόνο όσα θα καταναλώσετε άμεσα. Να δείχνουν οπωσδήποτε καθαρά, συμπαγή, λαμπερά. Απαραίτητο, όμως, κρίνεται το προσεκτικό πλύσιμο τους με άφθονο νερό. Επιλέξτε μήλα χωρίς εμφανή χτυπήματα και αλλοιώσεις, με καθαρή μυρωδιά. Προτιμήστε τα κόκκινα μήλα καθώς είναι πλουσιότερα σε αντιοξειδωτικές ουσίες.


ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Α. ΒΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ MMedSc
ΚΛΙΝΙΚΟΣ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΟΣ -ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΟΣ
Γενικός Γραμματέας Πανελληνίου Συλλόγου Διαιτολόγων-Διατροφολόγων

Τετάρτη 1 Οκτωβρίου 2008

Φράουλα...κόκκινος γευστικός πειρασμός

Φράουλα…κόκκινος γευστικός πειρασμός

Διαθέτει το χρώμα του πάθους, γλυκιά διαπεραστική γεύση, άγρια ζουμερή ομορφιά και παραπέμπει συνειρμικά σε απολαυστικές στιγμές… Πρώτοι οι Ρωμαίοι την ανακάλυψαν, καλλιεργήθηκε πρώτη φορά το Μεσαίωνα, στις Άλπεις και διαδόθηκε έπειτα στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Οι μετοχές της όμως εκτοξεύτηκαν τον 18ο αιώνα, όταν ένα νέο είδος ήρθε από την μακρινή Χιλή αποτελώντας την αφετηρία για όλες τις νέες ποικιλίες, περίπου 600, που υπάρχουν σήμερα.
Η φράουλα ανήκει στην τάξη ‘ροδώδη’ και την οικογένεια ‘ροδίδες’ και είναι δικότυλο φυτό, πολυετές.

Ποσοστά περιεκτικότητας σε θρεπτικά στοιχεία:

Είναι ιδιαίτερα θρεπτική, καθώς έχει άφθονη βιταμίνη C, βιταμίνη Ε, βιταμίνη Α (καροτίνη), ασβέστιο, φώσφορο, κάλιο, ιώδιο, μαγνήσιο, σελήνιο, τανίνες, και αρκετές φυτικές ίνες. Θερμιδικά αποδίδει 46 kcal ανά 100 gr. Δυστυχώς είναι ιδιαίτερα ευάλωτη σε ρυπαντικές ουσίες, λιπάσματα και φυτοφάρμακα.

Πίνακας 1:

Φράουλες, 100g
Διατροφικά στοιχεία ανά 100g

Θερμίδες 47 kcal
Υδατάνθρακες
5.4 g
Φυτικές ίνες 1.52 g
5%
Λίπος
0 g
Πρωτείνη
0.7 g
Βιταμίνη C 20 mg
20%
Ασβέστιο 25 mg
4%
Σίδηρος 0.6 mg
7%
Μαγνήσιο 13 mg
3%
Φώσφορος 66 mg
10%
Κάλιο 104 mg
3%
Νάτριο 2 mg
5%

Τα ποσοστά είναι σύμφωνα με τις US συνιστώμενες ημερήσιες συστάσεις για ενήλικες.ΠΗΓΗ: Diet Analysis Plus

Οφέλη για την υγεία:

Πολλαπλά είναι τα οφέλη για την υγεία, καταναλώνοντας φράουλες, ιδιαίτερα την εποχή αυτή που υπάρχουν άφθονες. Η σύστασή της έχει ευεργετικές επιπτώσεις σε όσους πάσχουν απο ρευματισμούς και χολή, (κυρίως λόγω των βιταμινών), σε όσους έχουν δυσκοιλιότητα, (κυρίως λόγω των φυτικών ινών), και σε όσους έχουν αναιμία και υπέρταση. Δρα επίσης καθαρτικά, διουρητικά, μαλακτικά ενώ βοηθά σημαντικά στις αποβολή τοξινών του οργανισμού, ενισχύοντας τα αντιοξειδωτικά στοιχεία. Διαθέτει όμως και καλλυντική δράση. Είναι παρατηρημένο ότι n μάσκα με φράουλα τονώνει τnv επιδερμίδα και τnv κάνει απαλή, όμορφn και σφριγηλή.
Μια ενδιαφέρουσα μελέτη έδειξε ότι η μείξη φράουλας με αλκοόλ, σε μορφή κοκτέιλ, ενίσχυε κατά 30% τις αντιοξειδωτικές ιδιότητές της, οι οποίες καταπολεμούν τις ελεύθερες ρίζες που προκαλούν γήρανση στον οργανισμό και πολλές ασθένειες, (J. Sc. Food Agriculture, 2005).
Επίσης, λόγω της Βιταμίνης C και του Καλίου που περιέχονται σε μεγάλες ποσότητες, οι φράουλες προσδίδουν επιπλέον οφέλη για την προστασία από τη σιωπηρή νόσο της οστεοπόρωσης, ενώ παρέχουν προστασία κατά της στεφανιαίας νόσου, πρόληψη κατά του καρκίνου, (J Agric Food Chem. 2006), των καρδιαγγειακών παθήσεων, (Pathophysiol Haemost Thromb. 2006), της αρθρίτιδας, και είναι ευεργετικές για την ισορροπία των υγρών του σώματος και της αρτηριακής πίεσης.

Αντιλαμβανόμαστε επομένως ότι η φύση δια μέσου των τροφίμων της, δεν μας προσφέρει μόνο τα θρεπτικά συστατικά που απαιτούνται για την επιβίωση μας αλλά μας δίνει απλόχερα πολύτιμες δραστικές ουσίες που θωρακίζουν την υγεία μας.

Προτεινόμενος τρόπος κατανάλωσης:

Καταγωγή από Χιλή, με τις Η.Π.Α. να έχουν σήμερα την μεγαλύτερη παραγωγή παγκοσμίως. Στη χώρα μας, είναι ιδιαίτερα δημοφιλής η ευρωπαϊκή φράουλα, που έχει μικρό μέγεθος και γλυκιά γεύση. Αντίθετα, οι μεγάλες φράουλες ονομάζονται ‘Φράουλα Ανανάσα’. Γενικά, ο καρπός της φράουλας είναι σύνθετος και αποτελείται από μια ανθοδόχη με πολλά μικρά σπόρια στην επιφάνειά της. Αντέχει αρκετά, στις χειμερινές χαμηλές θερμοκρασίες, όμως μία απότομη αλλαγή θερμοκρασίας ή ένας παγετός μπορεί να τη βλάψει.
Η φράουλα φυτεύεται το φθινόπωρο έτσι ώστε να υπάρχει παραγωγή το επόμενο έτος, αν και η αυξανόμενη ζήτησή της, την μετέτρεψε σε μονοετές φυτό με πιο εντατική καλλιέργεια ακόμη και σε θερμοκήπια. Η συγκομιδή της γίνεται μόλις κοκκινήσει, συνήθως νωρίς την άνοιξη. Λόγω της ιδιαίτερης ευαισθησίας της συνηθίζεται η καλλιέργεια της να γίνεται όσο γίνεται πιο κοντά στα κέντρα ζήτησης και κατανάλωσης.

Προτεινόμενος τρόπος αγοράς και συντήρησης:

Αγοράζετε όσες έχουν μικρό έως φυσιολογικό μέγεθος, και μόνο όσες θα καταναλώσετε άμεσα. Να δείχνουν οπωσδήποτε καθαρές, συμπαγείς, λαμπερές, με ευδιάκριτες μικρές τριχίτσες στην επιφάνειά τους. Δείγμα φρεσκάδας είναι και τα πράσινα, καλοδιατηρημένα φυλλαράκια στην κορυφή του φρούτου. Απαραίτητο, όμως το προσεκτικό πλύσιμο τους με άφθονο νερό, μαζί με τα κοτσανάκια.
Όσον αφορά την συντήρησή τους, ώριμες δεν διατηρούνται περισσότερο από 2 ημέρες, ενώ η πλήρης κατάψυξη πρέπει να αποφεύγεται. Ελαφριά συντήρηση είναι εφικτή.
Προτεινόμενος τρόπος μαγειρέματος:
Τρώγονται ωμές, σκέτες ως φρούτο αλλά και μαζί με ζάχαρη, λεμόνι, γιαούρτι, σαντιγύ ή λίγο αλκοόλ. Χρησιμοποιούνται επίσης στη ζαχαροπλαστική, γίνονται γλυκά επιδόρπια, μαρμελάδα, λικέρ, κομπόστα. Μια ενδιαφέρουσα πρόταση: πλύνετέ τις με άφθονο νερό στο οποίο υπήρχε λεμόνι, βουτήξτε τις για 30 λεπτά σε ζαχαρωμένο κρασί και αφαιρέστε τους μικρούς εξωτερικούς κόκκους. Καλή όρεξη…

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Α. ΒΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ MMedSc
ΚΛΙΝΙΚΟΣ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΟΣ -ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΟΣ
Γενικός Γραμματέας Πανελληνίου Συλλόγου Διαιτολόγων-Διατροφολόγων