Τρίτη 18 Δεκεμβρίου 2007

Ροκφόρ…ο βασιλιάς των τυριών ή το τυρί των βασιλιάδων!

Ροκφόρ….
ο βασιλιάς των τυριών ή το τυρί των βασιλιάδων!!!

Σύμφωνα με όλες τις στατιστικές, η χώρα μας κατέχει την πρώτη θέση παγκοσμίως στην κατανάλωση τυριού, με 23 κιλά/ κάτοικο ετησίως, γεγονός που δείχνει την προτίμησή μας στην πολύτιμη αυτή ομάδα τροφίμων. Έχουμε μάλιστα καταφέρει να έχουμε 20 τυριά χαρακτηρισμένα ως Π.Ο.Π. (προστατευόμενη ονομασία προέλευσης). Στη συνέχεια θα αναφερθούμε σε ένα εξαίσιο τυρί το οποίο είναι ιδιαίτερα αγαπητό από το ελληνικό καταναλωτικό κοινό.
Ο λόγος για το ροκφόρ, το οποίο είναι ένα από τα πιο γνωστά τυριά της Γαλλίας. Παράγεται από πρόβειο γάλα, και ωριμάζει στις φυσικές σπηλιές Καμπαλού (300 μέτρα κάτω από την γη) στην περιοχή Ροκφόρ (Roquefort-sur-Soulzon). Στο εμπόριο κυκλοφορούν και άλλα παρόμοια τυριά, όπως το μπλε τυρί της Δανίας, αλλά μόνο όσα παρασκευάζονται από τη συγκεκριμένη περιοχή της Γαλλίας, έχουν τη δυνατότητα να φέρουν την ονομασία ροκφόρ (από το 1925), λόγω του ευρωπαϊκού κανονισμού που αφορά την Π.Ο.Π. Το ροκφόρ ανήκει στην κατηγορία των ημίσκληρων τυριών και είναι γνωστό συνήθως με την ονομασία “ο βασιλιάς των τυριών” ή “το τυρί των βασιλιάδων”, μια διάκριση που χρησιμοποιείται επίσης για την ιταλική “Παρμεζάνα Reggiano”, το γαλλικό τυρί “Brie de Meaux”, και το αγγλικό τυρί “Stilton”.
Ο μύθος λέει ότι το τυρί ανακαλύφθηκε όταν ένας νεαρός βοσκός ενώ έτρωγε το μεσημεριανό του γεύμα, το οποίο αποτελείτο από ψωμί και τυρί από πρόβειο γάλα, είδε ένα όμορφο κορίτσι να περνά από δίπλα του. Εγκατέλειψε γρήγορα το γεύμα του σε μια κοντινή σπηλιά, και έτρεξε για να την συναντήσει. Όταν επέστρεψε, χωρίς αποτέλεσμα, μερικές μέρες αργότερα, ήταν πολύ πεινασμένος και δοκίμασε το κολατσιό που είχε αφήσει. Η δοκιμή ήταν γευστικότατη. Η penicillium roqueforti είχε μετασχηματίσει το τυρί σε ροκφόρ. Κύριος υπεύθυνος ήταν οι σπόροι του ψωμιού που είχαν μουχλιάσει και ήρθαν σε επαφή με το τυρί και το μετέτρεψαν στο γνωστό μας πλέον ροκφόρ.
Τα πρώτα στοιχεία για το ροκφόρ αναφέρθηκαν το 79 μ.Χ. όταν ο Πλίνιος ο πρεσβύτερος ανέφερε το πλούσιο άρωμά του. Η παλαιότητα του ροκφόρ φαίνεται επίσης, και από τη συμφωνία Acte de Cornus, το 1066, η οποία έδινε στους μοναχούς του τοπικού αβαείου την άδεια για την αποκλειστική παραγωγή του εξαίσιου αυτού τυριού. Έπειτα, το 1411μ.Χ. ο βασιλιάς Κάρλος VI έδωσε τα δικαιώματα παραγωγής και ωρίμανσης του ροκφόρ μόνο σε ένα χωριό: στο Roquefort-sur-Soulzon. Τέλος, στο μεσαίωνα, αυτό το πικάντικο μπλε τυρί θεωρήθηκε ότι είχε αφροδισιακές ιδιότητες, γεγονός που αναφέρθηκε ακόμη και από το διάσημο εραστή, Casanova, ενώ ήταν και το αγαπημένο τυρί του Καρλομάγνου.




ΠΟΣΟΣΤΑ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΘΡΕΠΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΟΦΕΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ :

Το ροκφόρ έχει μεγάλη θρεπτική αξία καθώς περιέχει πρωτεΐνες (πολύ εύπεπτες), λίπος, νερό, βιταμίνες (τις λεγόμενες λιποδιαλυτές Α, Ε, Κ), μέταλλα και ιχνοστοιχεία, κυρίως ασβέστιο, φώσφορο, σάκχαρα και αλάτι. Το υψηλό ποσοστό σε πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας, ασβέστιο και βιταμίνες βοηθούν στην σωστή ανάπτυξη του οργανισμού, ιδιαίτερα στα παιδιά που οι ανάγκες του είναι μεγαλύτερες. Πιο συγκεκριμένα, βοηθά στην σωστή ανάπτυξη του σκελετού, του μυϊκού ιστού και συνάμα συντελεί σημαντικά στην αναπλήρωση φυσιολογικών φθορών του οργανισμού. Σπάνια εμφανίζονται προβλήματα δυσανοχής στη λακτόζη, καθώς έχει πολύ μικρά ποσοστά λακτόζης, ενώ αποτελεί άριστη πηγή ασβεστίου η οποία καλύπτει το 1/3 της προτεινόμενης ημερήσιες πρόσληψης και δρα ρυθμιστικά στην πίεση του αίματος μειώνοντάς την.


Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι το τυρί δρα προστατευτικά τόσο στη δημιουργία όσο και στην ανάπτυξη χρόνιων νοσημάτων (καρδιαγγειακά) καθώς και από την εμφάνιση κάποιων είδών καρκίνου (εντέρου, ουροδόχου κύστης). Κύριοι υπεύθυνοι για την προστατευτική δράση είναι το λινολεϊκό οξύ, διάφορα σφιγγολιπίδια, η βιταμίνη Α και μερικά γαλακτικά βακτήρια που περιέχονται. Τέλος, η κατανάλωση τυριού δρα προστατευτικά έναντι της τερηδόνας των δοντιών, κυρίως λόγω της εκροής σάλιου και της εξουδετέρωσης των οξέων της πλάκας από τις πρωτεΐνες που περιέχονται. Επίσης έχει το υψηλότερο ποσοστό glutamates από οιοδήποτε άλλο φυσικά παραγόμενο τρόφιμο (1280mgr glytamate/ 100gr τυριού).

Το ροκφόρ γίνεται από φρέσκο, μη παστεριωμένο πρόβειο γάλα της φυλής Lacaune. Παράγεται στην περιοχή Aveyron αλλά και στις δίπλα περιοχές Lozère, Gard, Hèrault και Tarn. Αυτές οι περιοχές της Γαλλίας είναι ξεχωριστές για την ασβεστολιθική τους γεωλογίας, οι οποίες υπαγορεύουν ποια είδη χλόης και ποια αγριολούλουδα φυτρώνουν εκεί, επηρεάζοντας έτσι τη γεύση του γάλακτος. Στις σπηλιές αυτές η θερμοκρασία είναι σταθερή όλες τις εποχές του χρόνου, κυρίως λόγω των ρευμάτων αέρα, ενώ η υγρασία είναι ιδιαίτερα υψηλή, κυρίως λόγω των υπόγειων υδάτων που υπάρχουν.
Η μούχλα που δίνει στο ροκφόρ το ξεχωριστό χαρακτήρα του οφείλεται στο χώμα των τοπικών σπηλιών. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για μύκητες (σαπρόφυτους), οι περισσότεροι από τους οποίους ανήκουν στο είδος Penicillium (Penicillium roqueforti). Οι μύκητες αυτοί χρησιμοποιούν ως διατροφική πηγή ενέργειας τα λιπαρά, τις πρωτεΐνες, τις βιταμίνες και τα μεταλλικά στοιχεία που περιέχονται στο τυρί. Ο μεταβολισμός τους μοιάζει αρκετά με τον ανθρώπινο. Δεν προσδίδουν όμως όλοι οι μύκητες ευχάριστο άρωμα στο τυρί γι’ αυτό και οι συγκεκριμένοι που χρησιμοποιούνται από τους παραγωγούς ροκφόρ, έχουν επιλεγεί μετά από μακροχρόνιες έρευνες. Παραδοσιακά, οι τυροκόμοι τοποθετούσαν ψωμί στις σπηλιές για έξι έως οκτώ εβδομάδες έως ότου να δημιουργηθεί η μούχλα. Το εσωτερικό του ψωμιού γίνεται έπειτα ξηρό και παράγει μια σκόνη. Σήμερα η μούχλα μπορεί να παραχθεί σε εργαστήριο, το οποίο επιτρέπει μεγαλύτερη συνοχή. Η μούχλα μπορεί να προστεθεί είτε στη πέτσα του γάλακτος είτε ψεκάζοντας τη στις τρύπες που υπάρχουν στο φλοιό του τυριού, δημιουργώντας έτσι τις χαρακτηριστικές μπλε φλέβες του ροκφόρ. Κάθε παραγωγός έχει τη δική του, μυστική και νομικά προστατευμένη πηγή μούχλας (συνήθως καλλιεργείται σε ψωμί σικάλεως).
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΑΓΟΡΑΣ:

Το τυρί διακρίνεται επειδή είναι ημίσκληρο, υποκίτρινο, κρεμώδες, εύθρυπτο, ελαφρά υγρό και διάστικτο από χαρακτηριστική μπλε μούχλα. Διαθέτει ξεχωριστό άρωμα και γεύση που οφείλεται στο παραγόμενο βουτυρικό (βουτανικό) οξύ, μετά τη ζύμωση του τυριού από τους μύκητες. Το γενικό αίσθημα γεύσης ξεκινά ελαφρώς ήπια, κατόπιν ως γλυκιά επάλειψη, μετά καπνώδης και τελειώνει με αλμυρή γεύση. Ένα μέσο κεφάλι ροκφόρ ζυγίζει μεταξύ 2,5-3 κιλά και έχει πάχος περίπου 10cm αν και ποτέ δεν διατίθεται ολόκληρο στο εμπόριο, παρά μόνο σε κομμάτια. Καθώς κάθε κιλό τελικού προϊόντος απαιτεί 4,5 lt γάλα, το ροκφόρ είναι πλούσιο σε λιπαρά, πρωτεΐνες, μέταλλα και κυρίως ασβέστιο. Η διαδικασία ωρίμανσης διαρκεί από 4 έως 9 μήνες.

Από το 2003, υπάρχουν επτά παραγωγοί ροκφόρ. Ο μεγαλύτερος απ’ όλους είναι το Roquefort Sociètè που γίνεται από το Sociètè des Caves de Roquefort (ένα υποκατάστημα του Lactadis), το οποίο χρησιμοποιεί αρκετές σπηλιές και τις οποίες ανοίγει μάλιστα για επίσκεψη στο κοινό. Επίσης η Roquefort Papillon είναι μια γνωστή εμπορική αλυσίδα. Οι άλλοι πέντε παραγωγοί, εκμεταλλεύονται μόνο μια σπηλιά και είναι οι Carles, Gabriel Coulet, Fromagieries occitanes, Vernieres και τέλος οι Le Vieux Berger. Το γνήσιο, ροκφόρ έχει ένα κόκκινο πρόβατο στην ετικέτας της συσκευασίας.

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ:

Το ροκφόρ αναδεικνύει πλήρως την πλούσια γεύση και συνδυάζεται τέλεια με κρασί Tawby Port, με ένα ποτήρι καλά κρυωμένο sauterne από το Chateau d’ Yquem, με κόκκινο κρασί burgundy και με γλυκό κρασί Muscat, Port ή Sauternes. Διατροφικά συνδυάζεται άριστα με καρύδια και σύκα.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Α. ΒΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ M.Med.Sc,ΚΛΙΝΙΚΟΣ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΟΣ –ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΟΣ

Δεν υπάρχουν σχόλια: